Koninklijke Harmonie “Pieter Aafjes”

Op 3 september 1888 werd de harmonie Crescendo opgericht. Tot 1906 was Otto Borgstein dirigent. Onder zijn leiding speelde Crescendo o.a. tijdens de Kroningsfeesten van H.M. Koningin Wilhelmina in 1898.

Op 1 oktober 1906 volgde Pieter Aafjes op 19-jarige leeftijd Otto Borgstein op. Hij heeft deze functie vervuld tot zijn dood in 1947. De heer Aafjes kan beschouwd worden als de grote bouwmeester van de vereniging. Hij besteedde zeer veel tijd aan de opleiding van jeugdige muzikanten. Na diverse concoursen werd in 1928 de hoogste (superieure of vaandel) afdeling bereikt. In deze afdeling komt de harmonie nog steeds onafgebroken uit.

In 1930 werd de eerste buitenlandse reis gemaakt naar Tournai in België. Al gauw werd niet meer gesproken over Crescendo, maar over de muziek van Aafjes.

Een kroon op zijn werk was in 1947 het federatief concours te Leerdam. Alle eerste prijzen (8 stuks), waaronder ook de dirigentenprijs, vielen in Culemborgse handen. Groot was de verslagenheid toen drie weken na dit concours Pieter Aafjes plotseling overleed.

Tijdens de eerstvolgende repetitie werd de reeds jarenlang als tweede dirigent optredende Jac van Dillen benoemd als zijn opvolger. Tevens werd besloten de naam van de vereniging te veranderen in Culemborgse Harmonie “Pieter Aafjes”. In 1949 werd een borstbeeld van Pieter Aafjes onthuld, dat geschonken werd door de Culemborgse burgerij. Als tekst staat vermeld: “Hij had de muziek lief, en wijdde haar zijn leven.”.

Van 1947 tot 1975 was Jac van Dillen dirigent. Hij maakte zijn benoeming ten volle waar: hij ging door met de opleiding van muzikanten en wist het reeds hoge muzikale niveau van de harmonie te handhaven, zo al niet te verbeteren. Onder zijn leiding kreeg de vereniging grote nationale en internationale bekendheid. Zo was “Pieter Aafjes” in 1951 het eerste korps dat werd toegestaan over het TT-circuit van Assen te marcheren. Tevens werden zes interland voetbalwedstrijden muzikaal opgeluisterd en nieuwe reizen naar het buitenland ondernomen. Verscheidene plaatsen in België werden bezocht en er waren een aantal succesvolle bezoeken aan Frankrijk, naar o.a. Longeau, Amiëns en Parijs. In 1953 werd aan de harmonie het predikaat “Koninklijk” verleend vanwege de vele verdiensten in de voorgaande jaren.

De vierde dirigent van de harmonie werd in 1975 Heinz Friesen. Na drie dirigenten die uit de vereniging zelf waren voortgekomen, was hij de eerste vakmusicus die als muzikaal leider werd aangetrokken. De vereniging ging zich steeds meer toeleggen op het geven van concerten. Heinz Friesen heeft mede bijgedragen aan het besef dat een harmonie-orkest qua kleurenrijkdom en speelwijze niet onder hoeft te doen voor een symfonieorkest.

Omdat de vereniging minder concerten op straat gaf, werd in 1981 begonnen met het geven van het jaarlijkse Nieuwjaarsconcert. Dit concert vindt nog elk jaar plaats op de eerste of tweede zondag in januari. Een ander jaarlijks terugkerend optreden is sinds 1990 het succesvolle Kerstconcert, dat samen met het dameskoor Con Animato wordt georganiseerd.

Ook in deze periode zijn er diverse optredens in het buitenland geweest, o.a. een concertreis naar Trier, waar een grandioos optreden werd verzorgd voor 2000 man publiek.

In 1997 heeft “Pieter Aafjes” een cd opgenomen. Hierop is een verscheidenheid aan muziekstijlen te beluisteren. Dit zijn o.a. een klassiek stuk, Finlandia van Sibelius, Tsjechische thema’s in Széki Muzsika, muziek uit de musical Chess, filmmuziek van The Lion King, een modern stuk van Malcolm Arnold: Four Scottisch Dances. De cd is door de KNFM, de federatie van muziekverenigingen, uitgeroepen tot cd van de maand.

Deel 3 van de Symphonic Dances van Rachmaninoff staat ook op de cd. Met de delen 1 en 3 van dit werk is “Pieter Aafjes” in 1998 Nederlands kampioen geworden in de hoogste afdeling van de KNFM. Een ongekende triomf, 110 jaar na oprichting van de vereniging.